Tłumaczenie ze strony upatel8.googlepages.com
autor: Venus w Raku
Poziomy Zdrowia i Rozwoju: Typ 5

      POZIOMY ZDROWE
Obawy/Lęki Potrzeby Stany Wewnętrzne Postępowanie (Co inni widzą?)
1. Stan Wyzwolenia:  Torujący Drogę Wizjoner
Staje się wizjonerem. Szeroko pojmuje świat i penetruje go głęboko. Ma otwarty umysł, bada sprawy w całości, w ich prawdziwym kontekście. Czyni nowatorskie odkrycia i znajduje zupełnie nowe sposoby robienia i postrzegania rzeczy.
Piątka przestaje wierzyć, że jest odizolowana od otoczenia (że jest tylko zewnętrznym obserwatorem), a zatem potrafi świadomie zaangażować się w życie. Paradoksalnie, jej Podstawowa Potrzeba, aby być uzdolnioną i kompetentną, i potrafić żyć w świecie jest spełniona. Wtedy jej umysł staje się jasny, mądry, głęboki i odczuwa z innymi.
Samourzeczywistnienie się
Przestaje utożsamiać się z obrazem siebie, że jest odizolowana od otoczenia (zewnętrzny obserwator).
Udziela się / Bierze udział
natychmiast chwyta sens
rozumie / pojmuje
ma jasny umysł
budzi respekt
jest ufająca
non-attached
Wizjoner
nowator / odkrywca
dogłębna / dokładna
posiada dużą wiedzę
współodczuwająca
potrafi się zachwycić
rewolucyjna
energiczna
2. Stan Psychologicznych Możliwości:  Spostrzegawczy Obserwator
Obserwuje wszystko z niezwykłą spostrzegawczością i wnikliwością. Bardzo czujna umysłowo, ciekawa, dociekliwa i poszukująca. Nic nie umknie jej uwadze. Prognozuje i przewiduje. Potrafi się skupić. Jest pochłonięta tym, co przyciągnęło jej zainteresowanie.
Piątka skupia się na otoczeniu w taki sposób, aby mogła funkcjonować pewnie w nim i rozwija umiejętności, które mają chronić ją przed Podstawowym Lękiem.
Wyobrażenie o sobie: "Jestem inteligentna, dociekliwa i niezależna".
Podstawowy Lęk:
Że będzie bezradna, bezużyteczna,  niezdolna, przytłoczona.
Podstawowa Potrzeba:
Aby posiadać umiejętności i być kompetentną (wnosić jakiś wkład).
Obserwuje
jest uważna / zwraca uwagę
zafascynowana
niesentymentalna
obiektywna
ma wyostrzone zmysły
Spostrzegawcza
"bystra", mądra, inteligentna
dociekliwa
poinformowana, świadoma
niezwykła
figlarna
3. Stan Społecznej Wartości:  Skupiony Innowator
Zdobywa umiejętności i mistrzostwo w tym, co ją interesuje. Podekscytowana wiedzą, często staje się ekspertem w jakiejś dziedzinie. Nowatorska i pomysłowa. Ma niezwykle cenne i orginalne dokonania. Bardzo niezależna, nastawiona na szczegóły i kapryśna.
Piątka wzmacnia swój wizerunek poprzez  opanowanie zasobu wiedzy lub umiejętności, które staną się podstawą jej kompetencji i siły. Nie mając ochoty na rywalizację z innymi, woli poszukiwać nowych ideii i form. Owocem jej "myślenia" mogą być niezwykle orginalne pomysły, wynalazki i dzieła sztuki.
Wtórny Lęk:
Że nie jest odpowiednio mądra, a jej wnikliwość jest niewystarczająca, aby dać jej wiarę w siebie.
Wtórna Potrzeba:
Aby opanować coś do mistrzostwa w celu zdobycia pewności siebie (stworzyć w czymś niszę dla siebie).
Skupiona na czymś
poznaje, zgłębia
ma otwarty umysł
cierpliwa
kapryśna / dziwaczna
niezależna
bezkompromisowa
skoncentrowana
Nowatorska
orginalna
posiada umiejętności
pomysłowa
twórcza
potrafi się uczyć
komunikatywna
majsterkowicz / "dłubie przy czymś"


      POZIOMY PRZECIĘTNE
Obawy/Lęki Potrzeby Stany Wewnętrzne Postępowanie (Co inni widzą?)
4. Stan Braku Równowagi:  Staranny Ekspert
Zaczyna rozważać koncepcje i dopracowywać wszystko szczegółowo przed podjęciem działania - rozpracowuje sprawy w swoim umyśle. Buduje modele, przygotowuje, praktykuje i gromadzi więcej materiałów źródłowych. Staranna, nabierająca umiejętności wykonawczych. Staje się wyspecjalizowana i często "intelektualna". Często rzuca wyzwania zaakceptowanym sposobom działania, czy robienia czegoś.
Piątka zaczyna obawiać się, że jej umiejętności są niewystarczające i że musi się przygotowywać więcej, zanim zajmie swoje miejsce w świecie. Czuje się niepewna siebie w wielu dziedzinach, preferując wycofanie się w bezpieczeństwio swojego umysłu. Studiuje, praktykuje i gromadzi więcej wiedzy, materiałów źródłowych i umiejętności.
Lęk:
Że nie ma nic wartościowego, aby wnieść swój wkład (jest nieprzygotowana).
Potrzeba:
Aby czuć się bezpieczniej i mieć większą pewność siebie poprzez wycofanie się we własny umysł i wyobraźnię ("zabawiać się dłubaniną i majsterkowaniem").
Rozważa koncepcje
ma wiedzę
encyklopedyczna
budowanie modeli
myślenie abstrakcyjne
nie podlega cenzurze / ocenie
niepewna
dopracowuje szczegóły
analityczna
zaborcza, chciwa
Wycofana
przygotowuje się
ma umiejętności wykonawcze
gromadzi / zbiera
staranna
praktykuje / wprawia się
opóźnia zakończenie
nie dopasowuje się / niekonformistyczna
ekspert
ignorant
5. Stan Kontrolowania się w Kontaktach Międzyludzkich:  Osoba Intensywnie Pochłonięta Koncepcjami
Coraz bardziej wycofana jako, że staje się coraz bardziej pochłonięta skomplikowanymi pomysłami i wyimaginowanymi światami. Staje się zaabsorbowana swoimi wizjami i interpretacjami bardziej niż rzeczywistością. Jest zafascynowana przez niekonwencjonalne, ezoteryczne tematy, a nawet te zawierające ciemne i niepokojące elementy. Oderwana od praktycznego świata, ma "bezcielesny umysł", chociaż bardzo nerwowy i intensywny.
Piątka obawia się, że potrzeby innych odciągną ją od jej projektów, a więc odcina "natrętów'" poprzez intensyfikację jej własnych umysłowych aktywności. Minimalizuje swoje potrzeby, staje się bardzo nerwowa, intelektualna i tajemnicza. Spędza więcej czasu w samotności, spekulując, rozwijając i dopracowując alternatywne rzeczywistości.
Lęk:
Że inni będą wymagać zbyt dużo od niej i jej wewnętrzny świat zostanie zagrożony.
Potrzeba:
Aby odciąć to, co przeszkadza poprzez wzmocnienie aktywności umysłowej.
Oderwana
minimalizuje
intensywna / rozemocjonowana
wzburzona
ignoruje potrzeby
komplikuje
roztargniona
odczuwa rezerwę
bezkrytyczna
Zaabsorbowana
interpretuje
tworzy światy
rozmyśla, rozważa, spekuluje
niepraktyczna
napięta, nerwowa
tajemnicza
podzielona
ekscentryczna, niekonwencjonalna
trochę szalona
6. Stan Nadmiernej Kompensacji:  Prowokujący Cynik
Zaczyna zajmować wrogie stanowistko wobec wszystkiego, co koliduje z jej wewnętrznym światem i osobistą wizją. Staje się prowokacyjna i zirytowana, celowo wykorzystując do tego skrajne i radykalne poglądy. Cyniczna i kłótliwa.
Piątka obawia się, że inni zagrożą niszy, którą sobie stwarza, a więc próbuje odepchnąć od siebie ludzi. Nie cierpi widocznej pewności siebie i spokoju w innych ludziach, i ma przyjemność w burzeniu ich przekonań. Jej własne pomysły mogą być dziwaczne i niepokojące, a ona sama pogardza tymi, którzy nie potrafią jej zrozumieć.
Lęk:
Że inni atakują jej niszę / kompetencje.
Potrzeba:
Aby wystraszyć każdego, kto zagraża tej niszy / wewnętrznemu światu.
Skrajna
intelektualnie arogancka
nieufna
cyniczna
pesymistyczna
wyciąga pochopnie wnioski
sknerowata
skąpa
niecierpliwa
Prowokuje
kłótliwa
lekceważąca
antagonistyczna
spiera się
kąśliwa, drażniąca
zbyt daleko się posuwa
wywrotowa
nieczuła


      POZIOMY NIEZDROWE
Obawy/Lęki Potrzeby Stany Wewnętrzne Postępowanie (Co inni widzą?)
7. Stan Pogwałcenia Zasad:  Odizolowany Nihilista
Znajduje się z dala od wszystkich i jest odizolowana od rzeczywistości. Ekscentryczna i nihilistka. Bardzo niestabilna i obawiająca się agresji. Odrzuca i odpycha innych i społeczne powiązania.
Niezdrowa Piątka obawia się, że nie jest w stanie znaleźć swojego miejsca w świecie i to może być prawdą. Aby zdobyć poczucie bezpieczeństwa, odcina wszystkie związki ze światem i wycofuje się w izolację, i w coraz bardziej pusty świat. Odrzuca wszystkie potrzeby, za wyjątkiem najbardziej podstawowych, ale ciągle jest nękana przez lęki.
Lęk:
Że nigdy nie znajdzie swojego miejsca w świecia, ani wśród ludzi.
Potrzeba:
Aby odciąć wszystkie związki ze światem i ludźmi ("do diabła ze wszystkim").
Nihilistyczna
dewaluująca
ponure fantazje
czuje się oblężona
ma poczucie winy
nie ma żadnych oczekiwań i żadnej nadzieji
czuje się bezbronna
impulsywna
Odizolowana
ekscentryczna
niestabilna
odtrącająca, odrzucająca
wycofuje się
spustoszona
pali za sobą mosty
rozproszona, trwoni czas
8. Stan Iluzji i Przymusu:  Przerażony "Obcy"
Ma obsesje, ale jest przestraszona swoimi groźnymi pomysłami. Staje się przerażona, deliryczna i jest ofiarą ogromnych wypaczeń i fobi.
Piątka czuje się bardzo mała i bezbronna tak, że prawie wszystko wydaje się jej groźne. Jest wypełniona mrocznymi fantazjami i dziwnymi wyobrażeniami. Opiera się wszelkiej pomocy. Usycha z dala od ludzi i pogrąża się w gorączkowych koszmarach sennych i bezsenności. Nie może zatrzymać już swojego "przegrzanego" umysłu.
Lęk:
Że świat się dla niej zamyka.
Potrzeba:
Aby przetrwać przerażenie i zgrozę (patrząc w przepaść).
Przerażona
wypaczona
dziwaczne postrzeganie
bardzo schizoidalna
nadmiernie pobudzona
nie znosi, żeby jej pomagano
maniakalno-depresyjna
Bredzi
ma halucynacje
prognozująca
odpychająca
złowróżbna, złowroga
chroniczna bezsenność
niekosekwentna, nierówna
9. Stan Patologicznego Rozkładu:  Implodujący Schizoid
Obłąkana, ma wybuchy autodestrukcji z podtekstem schizofrenicznym. Generalnie odpowiada Schizoidalnemu, Unikającemu i Schizotypowemu Zaburzeniu Osobowości.
Niezdrowa Piątka czuje, że nie może dłużej bronić się przed bólem i przerażeniem. Chce uciec od rzeczywistości. W niektórych przypadkach, stara się dokonać tego popadając w psychotyczne stany lub schizoidalne wycofanie. Może także próbować popełnić samobójstwo.
Lęk:
Że nie potrafi obronić się dłużej przed zewnętrznymi i wewnętrznymi wpływami.
Potrzeba:
Aby "opuścić rzeczywistość", powstrzymać wszelki bodźce zmysłowe i oderwać się od własnej świadomości.
Szuka zapomienia
nagle załamuje się wewnętrznie
oddzielona od siebie / rozszczepiona
wewnętrzny chaos
czuje się przeklęta
ogarnięta panicznym lękiem
Unicestwia siebie
psychotyczne załamania
obłąkana
nastroje samobójcze
"autystyczna"
spraraliżowana

Podstawowy lęk spełnił się. Piątka jest bezbronna, bezużyteczna i nie może funkcjonować.


~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Opracowanie oparte na podstawie materiałów zawartych w książkach autorstawa Don Richard Riso and Russ Hudson (The Enneagram Institute): "Personality Types. Understanding The Enneagram For Self-Discovery" (wydanie polskie: "Typy Osobowości. Dowiedz się kim jesteś."), "The Wisdom of the Enneagram" i "Understanding the Enneagram - the practical guide to personality types".